Bạn có thể đã nghe nhiều về khả năng nước kiềm mang lại lợi ích cho sức khoẻ. Một số người nói rằng nó có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa, điều chỉnh mức độ pH của cơ thể bạn và ngăn ngừa các bệnh mãn tính như ung thư. Nhưng chính xác thì nước kiềm là gì, và tại sao nó lại bị thổi phồng như vậy?
Nước Alkaline (nước kiềm) là gì?
“Tính kiềm” trong nước kiềm dùng để chỉ mức độ pH của nó. Mức độ pH là một con số đo lường mức độ axit hoặc kiềm của một chất trên thang điểm từ 0 đến 14. Ví dụ: một thứ có độ pH bằng 1 sẽ có tính axit và thứ gì đó có độ pH là 13 sẽ có tính kiềm.
Nước kiềm có độ pH cao hơn nước uống thông thường. Do đó, một số người ủng hộ nước kiềm tin rằng nó có thể trung hòa axit trong cơ thể bạn. Nước uống thông thường thường có độ pH trung tính là 7. Nước kiềm thường có độ pH là 8 hoặc 9. Tuy nhiên, chỉ riêng độ pH thôi thì không đủ để truyền độ kiềm đáng kể cho nước. Nước kiềm cũng phải chứa các khoáng chất kiềm và khả năng khử oxy hóa âm (ORP). ORP là khả năng của nước hoạt động như một chất chống oxy hóa. Giá trị ORP càng âm thì giá trị này càng chống oxy hóa.
Nước kiềm có thực sự có tác dụng?
Theo Mayo Clinic, nước bình thường là tốt nhất cho hầu hết mọi người. Họ nói rằng không có bằng chứng khoa học xác minh đầy đủ các tuyên bố của những người ủng hộ nước kiềm.
Tuy nhiên, có một số nghiên cứu cho thấy nước kiềm có thể hữu ích cho một số tình trạng nhất định. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2012 phát hiện ra rằng uống nước kiềm giếng khoan có ga tự nhiên với độ pH 8,8 có thể giúp vô hiệu hóa pepsin, enzym chính gây ra trào ngược axit. Một nghiên cứu khác cho rằng uống nước ion kiềm có thể có lợi cho những người bị huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol cao.
Một nghiên cứu gần đây hơn bao gồm 100 người đã cho thấy sự khác biệt đáng kể về độ nhớt của toàn bộ máu sau khi tiêu thụ nước có độ pH cao so với nước thông thường sau khi tập luyện. Độ nhớt là phép đo trực tiếp mức độ hiệu quả của máu chảy qua các mạch. Những người tiêu thụ nước có độ pH cao giảm độ nhớt 6,3% so với 3,36% với nước uống tinh khiết tiêu chuẩn. Điều này có nghĩa là máu lưu thông hiệu quả hơn với nước kiềm, có thể làm tăng vận chuyển oxy ra ngoài cơ thể. Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu hơn ngoài những nghiên cứu nhỏ này.
Mặc dù thiếu các chứng minh từ nghiên cứu khoa học, những người ủng hộ nước kiềm vẫn tin tưởng vào những lợi ích sức khỏe mà nó có thể mang lại như:
- Đặc tính chống lão hóa (thông qua chất chống oxy hóa lỏng hấp thụ nhanh hơn vào cơ thể con người)
- Đặc tính làm sạch ruột kết
- Hỗ trợ hệ thống miễn dịch
- Hydrat hóa, bổ trợ sức khỏe làn da và các đặc tính giải độc khác
- Giảm cân
- Kháng ung thư
Họ cũng cho rằng nước ngọt có ga, vốn nổi tiếng có tính axit, có ORP rất dương, có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, trong khi nước được ion hóa và kiềm hóa đúng cách có ORP rất âm. Trà xanh rất giàu chất chống oxy hóa và có ORP hơi âm.
Các tác dụng phụ có thể xảy ra và rủi ro khi uống nước kiềm
Mặc dù nước uống có tính kiềm được coi là an toàn nhưng nó có thể tạo ra các tác dụng phụ tiêu cực. Một số ví dụ về các tác dụng phụ tiêu cực như giảm độ axit tự nhiên của dạ dày, thứ giúp tiêu diệt vi khuẩn và trục xuất các mầm bệnh không mong muốn khác xâm nhập vào máu của bạn. Ngoài ra, lượng kiềm dư thừa trong cơ thể có thể gây ra các vấn đề về đường tiêu hóa và kích ứng da. Quá nhiều kiềm cũng có thể kích động độ pH bình thường của cơ thể, dẫn đến nhiễm kiềm chuyển hóa, một tình trạng có thể tạo ra các triệu chứng sau:
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Run tay
- Co giật cơ bắp
- Ngứa ran ở tứ chi hoặc mặt
- Lú lẫn
Nhiễm kiềm cũng có thể gây giảm canxi tự do trong cơ thể, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của xương. Tuy nhiên, nguyên nhân phổ biến nhất của hạ canxi máu không phải do uống nước có tính kiềm mà do tuyến cận giáp hoạt động kém.
Nước kiềm tự nhiên và nước kiềm nhân tạo
Nước có tính kiềm tự nhiên xảy ra khi nước đi qua đá - như suối - và lấy các khoáng chất, làm tăng mức độ kiềm của nó. Tuy nhiên, nhiều người uống nước kiềm lại mua nước kiềm đã qua một quá trình hóa học gọi là điện phân. Kỹ thuật này sử dụng một sản phẩm gọi là chất ion hóa để nâng cao độ pH của nước thông thường. Các nhà sản xuất ion nói rằng điện được sử dụng để phân tách các phân tử trong nước có tính axit cao hơn hoặc nhiều kiềm hơn. Nước có tính axit sau đó được thoát ra ngoài.
Tuy nhiên, một số bác sĩ và nhà nghiên cứu nói rằng những tuyên bố này không được hỗ trợ bởi nghiên cứu chất lượng. Chất lượng nước của nguồn ban đầu, trước khi ion hóa, rất quan trọng để đảm bảo không có chất gây ô nhiễm trong nước uống. Một số nhà khoa học khuyên nên sử dụng phương pháp thẩm thấu ngược để làm sạch nước hoàn toàn trước khi kết nối máy ion kiềm, có thể nâng cao độ pH và bổ sung khoáng chất.
Nước kiềm có an toàn không?
Vấn đề mà nhiều chuyên gia y tế gặp phải với nước kiềm không phải là sự an toàn của nó mà là những tuyên bố về sức khỏe được đưa ra về nó. Không có đủ bằng chứng khoa học để chứng minh việc có thể sử dụng nước kiềm như một phương pháp điều trị cho bất kỳ tình trạng sức khỏe nào. Các chuyên gia y tế cảnh báo không nên tin vào tất cả các lời giới thiệu của các nhà bán hàng.
Uống nước kiềm tự nhiên thường được coi là an toàn, vì nó chứa các khoáng chất tự nhiên. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng thận trọng với nước kiềm nhân tạo, có thể chứa ít khoáng chất tốt và có thể chứa chất gây ô nhiễm. Cũng nên nhớ rằng, uống quá nhiều nước kiềm có thể khiến bạn thiếu khoáng chất.
Nguồn: healthline